Geboorteverlof

TEKST Patrick Van Looveren & Donatienne Coppieters FOTO Max Topchii | LEESTIJD: 5 minuten

Bij de geboorte van een kind heeft een vader of meeouder sinds 1 januari 2023 recht op 20 dagen verlof, op te nemen binnen de 4 maanden vanaf de geboorte. De eerste 3 dagen wordt het volledige loon door de werkgever betaald, de resterende 17 dagen ontvangt de werknemer een uitkering van 82% van het begrensde brutoloon van de werkgever. Die 20 dagen is een verbetering ten opzichte van de schamele 3 dagen geboorteverlof van vroeger. De vraag blijft of het geboorteverlof voor vaders en meeouders niet fiks omhoog moet, gelijk aan dat voor moeders. In een aantal landen en ondernemingen hier is dat al het geval.

“Met de campagne ‘Super Maria jongleert en balanceert’ voeren we actie voor een betere balans tussen arbeid, privé en gezin en pleiten we onder meer voor meer geboorteverlof voor vaders en meeouders.“

Marte Billen, Stafmedewerker gender en gelijke kansen ACV

“Het is een goede zaak dat het geboorteverlof in België voor vaders en meeouders is uitgebreid tot 20 dagen. Het is bijna niet te geloven dat dit enkele jaren terug maar 3 dagen was. Maar het kan nog veel beter, bewijzen voorbeelden uit het buitenland, maar ook in België”, zegt Marte Billen, stafmedewerker gender en gelijke kansen ACV.

In Europa spant Noorwegen de kroon met de meeste genereuze regeling.
Om voor je pasgeboren kind te zorgen krijg je per ouder 15 weken en dan nog eens 19 weken die je onderling kan verdelen. Je wordt aan 100% doorbetaald. Je kan het ouderschapsverlof nog optrekken (59 weken aan 80% van het salaris). In Zweden heb je als ouderpaar recht op 16 maanden ouderschapsverlof, onderling te verdelen. Het gaat om betaald verlof (80% van het salaris). In Duitsland is er geen verlof voor de partner, maar na de geboorte kan je wel 12 maanden ouderschapsverlof verdelen met de moeder. Als je daar beiden gebruik van maakt, dan wordt het recht uitgebreid naar 14 maanden. De overheid betaalt twee derde van het loon. In Finland is bij wet geregeld dat werkende ouders evenveel verlof krijgen (164 dagen), maar de maandelijkse uitkering is beperkt waardoor niet iedereen dit zich kan permitteren. In Spanje krijg je als partner 16 weken aan 100% doorbetaald, maar daar staat tegenover dat ouderschapsverlof dat je daarna opneemt onbetaald is. Ook individuele ondernemingen kennen een ruimere regeling toe dan wettelijk in een land gangbaar is. Takeda (zie getuigenis hiernaast) voorziet zo’n regeling. Eerder ook al Volvo Cars.

Super Maria

Met ACV gender voeren we naar aanleiding van de Internationale Vrouwendag op 8 maart met de campagne ‘Super Maria jongleert en balanceert’ actie voor een betere balans tussen arbeid, privé en gezin. Een strijd die anno 2024 nog steeds broodnodig is, want onbetaalde zorg – waaronder die voor de kinderen – rust nu nog grotendeels op de schouders van vrouwen. Vrouwen besteden gemiddeld 9,5 uur per week meer tijd aan onbetaalde, huishoudelijke taken dan mannen. Dat verklaart mee de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Geboorteverlof zorgt er voor dat vanaf de geboorte van het kind de huishoudelijke taken en gezinstaken beter worden verdeeld. Waar wachten we nog op om geboorteverlof verplicht te maken en te verlengen?”

“Gelijkheid tussen alle vormen van ouderschap bij Takeda”

Delphine Delhaye ACVBIE-afgevaardigde Takeda

“Ongeacht hun geslacht of romantische oriëntatie hebben werknemers die een kind verwelkomen door geboorte, adoptie of draagmoederschap recht op 16 weken betaald geboorteverlof tegen 100% van hun basissalaris.” Het lijkt te mooi om waar te zijn! En toch heeft dat uitgebreide geboorteverlof zijn intrede gedaan bij het wereldwijde biofarmaceutische bedrijf Takeda, zegt Delphine Delhaye, technisch operator op een verpakkingslijn en ACVBIE-afgevaardigde in de Takeda-site in Lessen.

Sinds 1 januari 2024 hebben werknemers van Takeda – arbeiders, bedienden en leidinggevenden – het recht om een uitgebreid geboorteverlof van 16 weken op te nemen, volledig vergoed door de werkgever. Concreet vult Takeda het bedrag van de mutualiteit aan tot 100% van het salaris. Deze maatregel is niet het resultaat van een syndicale vraag, en de vakbondsvertegenwoordigers hebben geen rol gespeeld in de ontwikkeling ervan. Toen het project aan ons werd voorgesteld, konden we het zelf nauwelijks geloven. Het doel is om medewerkers een verlof te garanderen dat een grotere gelijkheid bevordert tussen de verschillende vormen van ouderschap – moederschap, vaderschap, meeouderschap, adoptie – en aldus zorgt voor een betere betrokkenheid van vaders en meeouders. De bedrijfsfilosofie van Takeda is gericht op inclusie, rechtvaardigheid en diversiteit. Het uitgebreide geboorteverlof is een concrete manier om die waarden in de praktijk te brengen.”

Initiatief zeer goed ontvangen

“Dit initiatief werd zeer goed ontvangen door alle werknemers. Omdat de wettelijke regelingen voor moederschaps- en vaderschapsverlof wereldwijd zeer verschillend zijn, moest een evenwicht worden gevonden met deze 16 weken. Werknemers van Takeda in Europa en Canada hebben nu al recht op deze uitgebreide, volledig vergoede 16 weken geboorteverlof. Het wordt nu ook uitgerold in andere delen van de wereld. Natuurlijk zijn er regels te volgen en moeten aanvragers rekening houden met de werkorganisatie. De geïnteresseerde persoon moet zijn/haar leidinggevende drie maanden van tevoren op de hoogte brengen van de wens om gebruik te maken van zijn/haar uitgebreide geboorteverlof en de data kunnen worden aangepast afhankelijk van de behoeften van het werk. Een productietechnicus is bijvoorbeeld gemakkelijker te vervangen dan een manager en het kan soms even duren om vervangers te vinden. Het geboorteverlof moet opgenomen worden in de 12 maanden volgend op de geboorte of adoptie, maar het bedrijf geeft er de voorkeur aan dat de 16 weken in één keer worden opgenomen. Als beide ouders bij Takeda werken, hebben ze trouwens beiden recht op het volledige uitgebreide geboorteverlof.”

Vind jij ook dat het geboorteverlof gelijk moet zijn voor moeders, vaders en meeouders? Is op het SCK CEN een betere regeling dan het wettelijk voorziene recht op 20 dagen geboorteverlof? Laat het ons weten!